Tat alma bozukluklarında tat alma hissi azalır, yoğunlaşır veya bozulur. En yaygın olanı ise normalden farklı tatlar almak veya "tat halüsinasyonları" olarak adlandırılan durumları yaşamaktır. Bu durumlarda, ona karşılık gelen bir tat uyaranı olmadan ağızda çoğunlukla "metalik" bir tat algılarsınız.

Değişen tat alma duyusunun nedenini tam olarak belirlemek genellikle zordur. Özellikle de neyi tattığımızı belirleyen sadece tat alma duyusu olmadığı için, dokunma, sıcaklık ve koku duyuları da işin içine girer. Dolayısıyla bu alanlardaki bozukluklar lezzet algısını bozabilir.

Tat bozukluklarının en önemli tetikleyicileri şunlardır:

- Kranyoserebral yaralanmalar,
- Üst solunum yolu enfeksiyonları,
- Zehirli maddelerle temas,
- Yanan ağız sendromu,
-Bazı tıbbi tedavi önlemleri ve çeşitli ilaçlar.

Örneğin, radyoiyot tedavisinin bir yan etkisi olarak ağızda metalik bir tat oluşabilir. Bu durumda tiroid bezi, tedaviye nedeni olduğu için tat bozukluğundan sorumludur. Radyoiyot tedavisinde tiroid dokusu radyoaktif iyot kullanılarak içeriden ışınlanır.

Bu tedavi yöntemi şu durumlarda seçenek halini alır:

- Hipertiroidizm (Graves hastalığı v.b),
- Guatr veya tiroid kanserinin belirli formları.

Ayrıca, iyot tabletleri almak da ağızda metalik bir tada neden olabilir. Burada da tiroid bezi sadece tedavinin nedenidir ve tat bozukluğu onun yan etkisidir.

Yüksek doz preparatlar ana tetikleyicidir. Bir nükleer santral kazası durumunda, bunlar radyoaktif iyodun tiroid bezinde birikmesini ve daha sonra tiroid kanserine neden olmasını önlemek için tasarlanmıştır.

İLAÇLAR NEDEN OLABİLİR

Öte yandan, doktorların bazen belirli tiroid hastalıkları için reçete ettiği iyot içeren ilaçlar önemli ölçüde daha az iyot içerir. Bu nedenle, doğru şekilde alındığında ağızda metalik bir tat nadiren oluşur. Bununla birlikte, tiroid bezi aşırı aktifse, birçok hastaya tirostatik olarak adlandırılan ilaçlar reçete edilir. Bu tiroid ilaçları da muhtemelen tat algısını bozabilir.

Ek olarak tiroidlerin az çalışması gibi metabolik hastalıklar da ağızda metalik tat gibi tat bozukluklarına neden olabilir. Ancak hastalığın kendisinin mi, bu hastalık için alınan ilaçların mı yoksa diğer faktörlerin mi tat algısını etkilediği henüz net değildir. En azından, tat bozukluğunun derecesi hipotiroidizmin ciddiyetiyle ilişkili görünmemektedir.

ARTI49
Fotoğraf: Anadolu Ajansı